Jørgen Leth

1937 yılında Danimarka’nın Aarhus şehrinde dünyaya gelen Jørgen Leth, zamanımızın yaşayan en kendine has yönetmenlerinden biri olmasının yanı sıra aynı zamanda bir yazar, şair, gazeteci ve bisiklet sporu yorumcusu. Küçüklüğünden itibaren sporla kurduğu bağı bugün hâlâ canlı tutan usta yönetmen gençliğinde aktif olarak bisiklet ve masa tenisi sporlarıyla uğraştı.

Aarhus Üniversitesi’nde edebiyat ve Kopenhag Üniversitesi’nde etnografi eğitimlerini tamamladıktan sonra caz müzik ve sinema üzerine eleştiriler yazarak gazetecilik kariyerine adım attı. Aynı zamanda gezi ve spor alanlarında da yazılar yazmaya başlayan Leth, 1962 yılında ilk kez şiirlerini yayınlattı. Hemen ertesinde 1963 yılında, ünlü caz piyanisti Bud Powell hakkında çektiği Stop for Bud isimli portre belgeseliyle yönetmenlik kariyerine başladı ve 1960’lı yılların deneysel belgeselcilik sahnesinde önemli bir figür hâline geldi.

Kariyeri boyunca sinema tarihine birçok eşsiz eser bırakan Jørgen Leth en çok da çektiği spor belgeselleriyle unutulmaz imzasını pekiştirdi. 1974 yapımı Yıldızlar ve Su Taşıyıcıları ve 1977 yapımı Cehennemde Bir Pazar filmleriyle bisiklet sporunun sinema perdesindeki en efsanevi temsillerini yarattı. Tenisten pelotaya, bokstan futbola dek birçok spor dalını kendine has dokunuşundan mahrum bırakmayan yönetmen spor belgesellerinin büyük ustası olma namını sonuna kadar hak etti.

2003 yılında Danimarka sinemasının en tanınan yüzlerinden Lars von Trier ile birlikte yönettikleri Beş Engel filmiyle Venedik Film Festivali’nde yarışan Leth, kendi sanatını masaya yatırdıkları bu filmle sinema dünyasının en büyük sahnelerinden birinde onurlandırıldı. Bu seneki Engelsiz Filmler Festivali’nin son günüyle birlikte 87. yaşını dolduracak olan efsane yönetmen bugün hâlâ film üretmeye ve kitap yazmaya devam ediyor.